Check voordat je gaat schrijven

Met deze checklist weet je zeker dat je klaar bent voor het schrijfproces!

Wat wordt het onderwerp van je tekst?
Kun je het onderwerp nog preciezer formuleren? Hoe scherper je het onderwerp afbakent, hoe overzichtelijker je schrijfproces zal zijn!
Check: komt het woordje ‘en’ voor in je onderwerp? Dan heb je een tweeledig onderwerp te pakken. Niet doen. Een goede tekst heeft een enkel onderwerp.

Met welk doel ga je schrijven? Wat wil je met je tekst bereiken? Moet de lezer iets weten, iets vinden of iets doen?
Welke tekstsoort kies je? Een memo, een rapport, een artikel? Maak een keuze voor een tekstsoort en houd je aan de regels/opbouw van deze tekstsoort.
Check: bestaat er (binnen de organisatie waar je werkt) al een format voor deze tekstsoort? Dat kan je veel werk besparen!

Wie is/zijn de lezer(s) van je tekst? Oftewel: je doelgroep? Bedenk welke voorkennis de lezer al heeft. Welke informatie moet je dus wel of juist niet opnemen in je tekst?
Welke ideeën heeft jouw doelgroep? Staat de doelgroep open voor het onderwerp? Oftewel: zul je weerstanden moeten overwinnen, moet je argumenteren, je standpunt stevig onderbouwen? Vraag je dan ook af voor welke argumenten de doelgroep wel of juist niet vatbaar zal zijn.
Check: wat als je tekst een groter bereik heeft dan de doelgroep die jij voor ogen hebt? Soms wordt een document immers doorgestuurd, bewaard, later nog eens uit de la gehaald, voorgelegd aan externen… Zorg dat je tekst daartegen bestand is.

Welke schrijfstijl kies je? Schrijf je namens een organisatie? Zorg dan dat de toon van je tekst goed aansluit bij de tone of voice van de organisatie. Check: zijn er regels of richtlijnen, zoals een schrijfwijzer?
Houd de doelgroep voor ogen: hoe wil die aangesproken worden? Tip: twijfel je hoe (in)formeel je schrijfstijl mag zijn? Kies bij twijfel maar liever formeel. De meeste mensen hebben geen bezwaar tegen een nette, formele toon, terwijl men zich wel kan storen aan een (te) informele benadering.